مقاله ی امروز خوشبوکننده درامیس درباره ارتباط رایحه های محیط اطراف با مغز و بینی انسان است. این مقاله نتایج تحقیقات دانشمندان دانشگاه هاروارد است.
یک قاشق چایخوری از کیک نرم مادلین را به سمت دهانم بردم زمانی که قاشق با خرده کیک ها به سقف دهانم رسید به اتفاق خارقالعادهای که در درونم رخ میداد، به خود میلرزیدم.
متن بالا جزء خطوط معروف ادبیات جهان است. آنقدر معروف است که به لحظه پروستین معروف است. تجربه ی بو یا حسی که باعث هجوم خاطراتی میشود که اغلب در گذشته مان بوده اند یا حتی فراموش شدهاند. برای نویسنده فرانسوی مارسل پروست که این خط های به یادماندنی را در رمان “در جست و جوی زمان از دست رفته” نوشت ، حس کردن طعم خرده کیک باعث این اتفاق شد.
اما بر اساس گفته ی زیست شناسان در واقع بینی انسان بود که عامل این اتفاقات بود :
تعجبی هم ندارد چون دانشمندان عصب شناسی توضیح کاملی دارند. بر اساس گفته های پروفسور “ونکاتش مورتی” و “ریموند لئو اریکسون” اعضا هیئت علمی دانشکده زیست شناسی مولکولی و سلولی دانشگاه هاروارد ، حس بویایی و حافظه انسان به صورت بسیار جزیی به دلیل آناتومی مغز انسان با هم در ارتباط هستند.
پروفسور مورتی پیشتر نیز با برگزاری همایش “بویایی در علم و جامعه ” با همکاری هاروارد و موزه تاریخ طبیعی، درباره این موضوع صحبت کرده بود.
رایحه هایی که به بینی انسان میرسند توسط پیازهای بویایی مدیریت میشوند. قسمت جلویی مغز انسان نیز این اطلاعات را به دیگر اعضاء بدن برای انجام پروسه های بعدی میفرستد. بوها مستقیما به سیستم لیمبیک مغز فرستاده میشود. از طرفی قسمت های بادامه و اسبک مغز بخشی از سیستم لیمبیک مغز هستند. بادامه و اسبک کنترل کننده ی احساسات و حافظه هستند. در نتیجه بو بر احساسات و حافظه ما تاثیر میگذارد. با توجه به گزارشات پروفسور مورتی زمان جابه جایی اطلاعات از زمان استنشاق بو تا زمان رسیدن اطلاعات آن به سیستم لیمبیک مغز بسیار کم است.
برای دهه ها افراد و کسب و کارهای مختلفی به دنبال مهار قدرت خاطره انگیز بودن بو ها بودند:
تا اینکه دستگاه آروما راما و اسمل ویژن که زاییده افکار صنعت فیلم سازی بود به تمامی سالن های سینما اضافه شد. این دستگاه ها وظیفه داشتند تا در حین پخش صحنه های مختلف بو های مختلفی را در سالن سینما پخش کنند تا تماشاچیان داخل سالن سکانس های فیلم را بو کنند و جریان فیلم را عمیق تر دنبال کنند .
چند سال پیش نیز یکی از دانشمندان هاروارد به اسم “دیوید ادواردز روی” فناوری جدیدی کار کرد. که بتوان از طریق آن به وسیله ی گوشی های آیفون برای مخاطبانتان همانطور که فیلم و عکس میفرستید، بو را هم بفرستیم .
امروزه خوش بو کننده ها وعطر های داخل خانه یا دفتر کار، بیزنس بزرگی شده اند . هتل ها و بیزنس ها گاها با نصب خوشبوکننده ها در اتاق های پر رفت و آمدشان با رایحه هایی که خودشان طراحی کرده اند فضا های کاری خود را عطرآگین میکنند. آن ها با این کار مشتریان و شرکا ی خود را بیشتر به خود جذب میکنند.
در مقاله “بررسی کسب و کار های 2018 ” از هاروارد آمده است :
درعصری که ایستادگی و مقاومت کردن در بازار های دنیا روز به روز سخت تر میشود، شما برند خود را با تزریق حس و خاطره با سایر برند ها متمایز کنید. برند خود را با در نظر گرفتن تاثیر رایحه ، برمغز و احساسات مشتریان دوباره برنامه ریزی کنید. و با اضافه کردن خوشبوکننده ها به محل کار خود به آن روح بدهید.
کسی که به این نکته خوب توجه کرده است خانم داون گلدوورم است. از بنیانگزاران شرکتی که خودش به آن “شرکت برندینگ بویایی” میگوید. نام این شرکت 12.29 است . آن ها با استفاده از رایحه های مختلف و نصب خوشبوکننده با آن رایحه ها در ساختمان شرکت ها و دفاتر بیزنس ها را متحول میکنند.
درمیان لیست بلند بالای مشتریان شرکت خانم گولدوورم میتوان به غول صنعت پوشاک ورزشی یعنی نایک اشاره کرد . وی در ویدیویی در وبسایت شرکت خودشان ذکر کرده است که رایحه ی امضا دار شرکت نایک به نظر او رایحه ی کفش های بسکتبال هنگامی که در سالن بسکتبال کشیده میشوند است. او میگوید هدفش همواره ساختن ارتباطی سریع و به یادماندنی بین برندها و مشتریان است.
اهمیت حس بویایی و بینی انسان :
گولدوورم در حین صحبت اشاره کرد حس بویایی تنها حس از حس های پنج گانه است که جنین در رحم مادر به طور کامل آن را دارد. همواره رایحه و احساسات در کنار هم به عنوان یک خاطره ذخیره میشوند. اتفاقات دوران کودکی اساس علاقه یا تنفر شما به برخی رایحه ها است. او همچنین اضافه کرد که مردم تمایل دارند که رنگ ها را بو کنند. او این را از تمایل مردم به بو کردن نوار های رنگی که به آن ها داده بود برداشت کرد . آن ها بوی میوه ی نارنگی را به رنگ های زرد و نارنجی و با بو کردن رایحه ی وتیور ( نوعی گیاه علف مانند) به یاد رنگ های سبز و قهوه ای افتاده اند .
خانم گولدوورم در پایان گفت : فقط به بینی خود توجه کنید وقتی در حال قدم زدن در خیابان هستید حواس خود را روی رایحه های اطراف متمرکز کنید هرقدر بیشتر از بینی خود استفاده کنید، قدرت این حس بیشتر میشود.